Herfsttips
Bollen
Bollen verlengen de bloei in de tuin en dat is weer goed voor de insecten. Bollen kunnen in het najaar gepoot worden, voor meer bloei in het voorjaar. Tussen eind september en eind december is het de beste tijd om ze in de grond te zetten. De plantdiepte is 2x de hoogte van de bol. Er zijn ook verwilderingsbollen, zoals: sneeuwklokje, crocus, blauw druifje, wilde hyacint en camassia. Dit zijn bollen die in de grond kunnen blijven en zich zelfs uitbreiden.
Border
Knip regelmatig dode bloemen uit de vlinderstruik, persicaria’s en andere najaarsbloeiers, dahlia’s en eenjarigen voor een langere bloei. Als de bloemen van de hortensia knisperen kunnen ze geknipt en op de vaas (zonder water) gezet worden om ze te laten drogen.
Blad laten liggen
Afgevallen bladeren kunnen in de border blijven liggen. Wegharken staat netjes, maar is beter van niet. De bladlaag beschermt de plantenwortels tegen vorst en voorziet de planten van voedsel en biedt dieren en insecten een schuilplaats en/of overwinteringsplek. Blad harken is wel goed voor het gazon. Haal ook afgevallen blad uit de vijver.
Nieuwe aanplant en fruit
Plant nu nog (blauwe-, rode-, kruis-, zwarte- of witte bessen)struiken of ander fruit (bramen, frambozen) om in het volgende jaar van fruit te genieten. Er is ook minifruit te koop, die klein blijven en het ook goed doen in een pot. De grond is nu nog lekker warm, dat bevordert het aanslaan van planten en struiken.
Vermeerderen en verjongen
Planten kunnen nu gedeeld worden. Haal ze uit de grond, deel ze in stukken en poot delen terug. Zo vul je lege plekken op of verjong je planten, zoals siergras. Gooi dan het oudste, middelste deel op de composthoop.
Gras
Het gazon kan bemest worden met een najaarsgazonmest. Hierin zit meer Kalium en fosfor, daar wordt het gras sterker van. Kale plekken kunnen bijgezaaid worden.
Vijver
Afgevallen bladeren en dode plantenresten moeten uit de vijver verwijderd worden, om het natuurlijke evenwicht te handhaven. Laat het blad even aan de rand van de vijver liggen, zodat diertjes weer terug in het water kunnen gaan. Eventueel kan een net over de vijver gespannen worden.
Hagen
Snoei hagen in september voor een laatste keer, dan gaan ze mooi strak de winter in.
NATUURLIJKE TIPS
Biodiversiteit
Veelal wordt er gekozen voor grote groepen vaste planten of struiken en wordt er steeds voor dezelfde soorten gekozen (denk aan de hortensia ‘Annabelle’). Dit is esthetisch wel verantwoord, maar hoe meer biodiversiteit, vooral van inheemse planten, hoe groter de variatie aan bijvoorbeeld insecten en dus ook aan vogels.
Hagen
Plaats liever een heg of een hek of gaaswerk met klimop in uw tuin dan een schutting. Hagen en klimop zijn perfecte schuilplekken voor nachtvlinders. En prima voor vogels om er nesten in te bouwen.
Blad laten liggen en compost maken
Veel tuiniers zie je in de herfst de afgevallen bladeren wegharken of wegblazen. Dat staat netjes, maar is beter van niet. De bladlaag beschermt de plantenwortels tegen vorst en voorziet de planten van voedsel. Blad harken is alleen goed voor het gazon. Gooi dat blad op een composthoop, ergens op een vochtig, donker plekje in de tuin. Begin met een ondergrond van takken of een oude pallet. Zet de hoop na een paar maanden om, om de vertering te bevorderen. Doe dat niet in de winter, want dan schuilen er wellicht padden en egels in. Na een jaar is de compost rijp om uitgespreid te worden.
Daar slaapt een egel
Speciaal voor egels kunt u een egelhotel maken door op een stil plekje een omgekeerde kist met wat bladeren en takken neer te leggen. Een stapel oude dakpannen kan dienst doen als ‘paddenflat’.
Slakkenkorrels
Wie slakken wil bestrijden kiest voor een mileuvriendelijke bestrijdingsmiddel, zoals Escar-go van Ecostyle. Dit is niet gevaarlijk voor egels, die de slakken graag eten. Hoe meer egels in de tuin, hoe minder slakken. Een beproefd middel uit grootmoeders tijd is een ingegraven schoteltje/bakje met een beetje bier. Dit wordt zelfs in de hedendaagse tuinbouw nog toegepast.
Vijver
Heeft u een strakke vijver met rechte wanden, plaats dan in iedere hoek van de vijver een stapel stenen of een andere mogelijkheid voor dieren (bijv. kikkers en egels) om de vijver te verlaten.
Bladerhopen en takkenrillen
Dichte (doornige) struiken zijn prettige schuilplaatsen voor veel vogels. Voor veel andere dieren zijn bladerhopen en takkenrillen belangrijk. Een mooie takkenril maakt u door dikke takken of paaltjes rechtop in de grond te zetten en dit geraamte op te vullen met andere takken. Bladerhopen zijn onontbeerlijk als overwinteringsplaats voor egels en veelal ook voor insectenlarven en muizen.
Gras voor het boomblauwtje
Maai niet al het gras in de tuin kort op gazonhoogte. Laat hier en daar een randje gras zijn gang gaan. Daarin kan bijvoorbeeld een vlinder als boomblauwtje haar eieren afzetten, die daar dan overwinteren.